موسسه ماد دانش پژوهان

پذیرش و چاپ مقاله: سفری پر چالش از نگارش تا انتشار

فرآیند پذیرش و انتشار مقالات علمی، مسیری پیچیده و زمان‌بر است که از نظر دشواری، در مقایسه با نگارش و آماده‌سازی مقاله، تفاوتی ندارد.

فرض کنید به عنوان یک محقق، زمان و هزینه زیادی صرف جمع‌آوری منابع به‌روز، نوشتن، ویرایش و ارسال مقاله‌تان کرده‌اید، و هدف شما این است که آن را در یک ژورنال بین‌المللی چاپ کنید تا هدف کسب اعتبار علمی را محقق سازید.

واقعیت تلخ: ریجکت شدن مقاله

اما فرآیند پذیرش و چاپ مقالات علمی همیشه به آسانی و با نتیجه مطلوب برای نویسندگان و پژوهشگران همراه نخواهد بود.

شاید یکی از سخت‌ترین و ناامیدکننده‌ترین لحظه‌ها برای یک نویسنده، دیدن این جمله از طرف ژورنال در پاسخ به سابمیت مقاله باشد: "احتراماً به اطلاع شما می‌رساند که بعد از داوری‌های دقیق انجام گرفته بر روی مقاله شما با عنوان Y، متأسفانه این پژوهش از نظر کیفیت و محتوا مناسب چاپ در ژورنال X نمی‌باشد."

چرا مقالات ریجکت می‌شوند؟ پاسخ به سوالات کلیدی

اما دلیل اصلی ریجکت شدن مقالات چیست؟

چرا بعد از بررسی‌ها و داوری‌های طولانی (معمولاً یک یا دو ماهه) در یک ژورنال، مقاله شما ریجکت می‌شود؟ آیا مقاله‌ای که توسط یک ژورنال ریجکت می‌شود، دیگر قابلیت چاپ و پذیرش ندارد؟

آیا بعد از ریجکت شدن مقاله باید به طور کلی آن را کنار بگذاریم و سراغ پژوهش دیگری برویم؟

آیا می‌توانیم کاری کنیم که شانس پذیرش مقاله بالاتر برود؟

برای پاسخ به تمامی این سؤالات در ارتباط با پذیرش و چاپ مقالات، لازم است که چند نکته کلی را درک کنید.

با ما همراه باشید تا راهکارهای افزایش شانس پذیرش و انتشار مقالات علمی خود را بیاموزید.

چالش‌های فزاینده در پذیرش و چاپ مقالات علمی: رشد آکادمیک و رقابت فشرده

براساس آمارهای موجود، در چند سال گذشته شاهد افزایش قابل توجه در تعداد مقالات و تولیدات علمی و آکادمیک با نرخ تقریبی 8 تا 9 درصد در سال بوده‌ایم، اما نکته مهم این است که تمامی این مقالات که هر سال در ژورنال‌های مختلف پذیرفته و منتشر می‌شوند، لزوماً حاوی دانش یا یافته‌های نوین و جدید نیستند.

به عبارت دیگر، تعداد ایده‌های جدید که سالانه منتشر می‌شوند، به مراتب کمتر از تعداد مقالات چاپ‌شده است.

این واقعیت برای پژوهشگران چه معنایی دارد؟

به این معناست که رقابت برای انتشار مقالات به طور قابل توجهی افزایش یافته و فرآیند چاپ آن‌ها دیگر زمان‌بر و پرهزینه شده است. این وضعیت ناشی از شباهت روزافزون در محتوا و ظاهر مقالات است، که در نتیجه عوامل دیگری نیز بر فرآیند پذیرش و چاپ مقالات علمی تأثیر می‌گذارند و سطح رقابت را بالاتر می‌برند. 

تخصصی‌تر شدن علوم و چالش‌های جدید در داوری مقالات

نکته دوم و بسیار مهم، تخصصی‌تر شدن علوم و به تبع آن، ژورنال‌های چاپ‌کننده مقالات است.

اگر نگاهی کوتاه به مقالات چاپ شده در دهه‌های ۱۹۷۰ یا ۱۹۸۰ بیندازید، متوجه می‌شوید که غالب آن‌ها بر روی عناوین و مباحث کلی در یک شاخه علمی تمرکز داشته و بیشتر جنبه تئوری‌پردازانه داشتند.

به عنوان مثال، مقاله‌ای در مورد اصول مبانی رفتار سازمانی که در سال ۱۹۷۲ به چاپ رسید، به ایده‌پردازی و نظریه‌سازی در مورد رفتار سازمانی و فعالیت سازمان‌های خصوصی و دولتی می‌پرداخت، اما در حال حاضر، رشته رفتار سازمانی خود به یک شاخه علمی و پژوهشی جداگانه تبدیل شده است که هزاران گرایش و شاخه علمی دیگر را زیرمجموعه خود دارد و پژوهشگران هر کدام در یکی از این حوزه‌ها تخصص دارند.

این تخصصی‌تر شدن علوم موجب شده است که داوران و ژورنال‌ها نیز به صورت تخصصی‌تر و دقیق‌تر اقدام به بررسی و چاپ مقالات علمی کنند و در نتیجه، فرآیند پذیرش و چاپ را برای پژوهشگران دشوارتر سازند.

این تحولات، لزوم تسلط عمیق‌تر بر موضوع و دقت بیشتر در نگارش را برای موفقیت در انتشار مقالات علمی برجسته می‌کند.

نقش مخاطبان در سخت‌گیری ژورنال‌ها: ارتقای کیفیت مقالات علمی

سومین و مهم‌ترین تغییر در حوزه مخاطبان و مردم رخ داده است؛ امروزه، بخش عظیمی از افراد به صورت گسترده در جستجوی مطالب علمی هستند و قصد دارند از یافته‌های جدید مطلع شوند. شاید یکی از مهم‌ترین عواملی که موجب شده است داوران، ژورنال‌ها و اساتید نسبت به پذیرش و چاپ مقالات علمی سخت‌گیرانه‌تر رفتار کنند، همین مردم هستند.

در سال‌های اخیر با توسعه اینترنت و گسترش پایگاه‌های علمی معتبری همچون امرالد (Emerald)، الزویر (Elsevier)، تیلور اند فرانسیس (Taylor & Francis) و غیره، تعداد مخاطبان این ژورنال‌ها به تدریج افزایش یافته است.

در نتیجه، ژورنال‌ها تلاش کرده‌اند برای جلب نظر این مخاطبان، کارهای باکیفیت‌تر و جذاب‌تری را به چاپ برسانند.

به همین دلیل، با گذشت زمان و افزایش تعداد مخاطبان، ژورنال‌ها نیز نسبت به فرآیند پذیرش و چاپ مقالات سخت‌گیرتر شدند؛ چرا که به دنبال جذب مخاطبان بیشتر و حفظ اعتبار علمی خود هستند.

۸ عامل کلیدی برای پذیرش مقاله در ژورنال‌های علمی: از نگاه داوران الزویر

بر اساس یک تحقیق جامع که توسط پایگاه علمی الزویر (Elsevier) بر روی داوران ژورنال‌های مختلف انجام گرفته، هشت دلیل اصلی برای پذیرش مقالات علمی شناسایی شده‌اند.

این عوامل، راهنمایی ارزشمند برای هر پژوهشگری است که به دنبال انتشار موفق کارهای خود در نشریات معتبر است:

۱. ارائه بینشی روشن و کاربردی (Insight)

مقاله شما باید دیدگاهی تازه و شفاف در مورد یک موضوع مهم ارائه دهد.

این بینش روشن می‌تواند شامل توضیح دقیق و قابل فهمی درباره مشکلی باشد که مدت‌ها بدون راه‌حل باقی مانده، یا تفسیر کاربردی و ساده‌ای از داده‌ها برای مخاطبان فراهم کند.

هدف، ارائه ارزشی افزوده به دانش موجود است.

۲. ارائه راه‌حل‌های کاربردی برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان

مقالاتی که به برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسئولان و تصمیم‌گیرندگان در سطوح مختلف کمک می‌کنند، از شانس بسیار بالایی برای پذیرش و چاپ برخوردارند.

پژوهش‌های کاربردی که راهکارهای عملی برای حل مشکلات واقعی ارائه می‌دهند، همواره مورد توجه ژورنال‌های معتبر هستند.

۳. پژوهش‌هایی با تئوری و نظریه قوی

برخی از مقالات علمی به دنبال توسعه و بسط دانش در یک حوزه خاص هستند.

پژوهش‌هایی که با ارائه نظریات و تئوری‌های نوین، به توسعه دانش در یک شاخه علمی کمک می‌کنند، شانس بالاتری برای پذیرش و چاپ خواهند داشت.

این مقالات مرزهای دانش را جابجا می‌کنند.

۴. مقالاتی با سؤالات و فرضیات جدید

سؤالات و فرضیات تحقیق، جهت‌دهنده اصلی مقاله و تعیین‌کننده نتایج آن هستند.

اگر نویسنده مقاله بتواند سؤالات و فرضیات نوینی را مطرح کند که پیش از این مورد بررسی قرار نگرفته‌اند، می‌تواند یافته‌های جدیدی ارائه داده و نظر داوران را برای پذیرش و چاپ مقاله جلب کند.

نوآوری در طرح مسئله یک مزیت بزرگ است.

۵. روش تحقیق متناسب و پیاده‌سازی صحیح

انتخاب و اجرای روش تحقیق از اهمیت حیاتی برخوردار است.

اگر از روش گردآوری داده‌ها، نمونه‌گیری یا تحلیل نامناسبی استفاده شده باشد، این نشان‌دهنده عدم اعتبار نتایج است و به راحتی می‌تواند منجر به رد شدن مقاله توسط داوران شود.

دقت و صحت در متدولوژی پایه و اساس یک پژوهش قابل اعتماد است.

۶. هماهنگی بین بخش روش تحقیق و نتیجه‌گیری

یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در نگارش مقاله علمی، بخش بحث و نتیجه‌گیری است.

در این بخش، پژوهشگر باید درک درستی از آمار داشته باشد و اعداد و ارقام حاصل از نرم‌افزارهای آماری را به درستی تفسیر و تحلیل کند.

اگر تفسیر جداول و نمودارها به درستی انجام نپذیرد، یافته‌های تحقیق گمراه‌کننده خواهند بود و کاربردی نخواهند داشت.

۷. ایجاد ارتباط بین نتایج تحقیق با پژوهش‌های گذشته

تبیین نتایج پژوهش‌های قبلی و برقرار کردن ارتباط منطقی با یافته‌های تحقیق حاضر، نقش مهمی در اعتباربخشی به کار شما ایفا می‌کند.

در صورتی که نتایج تحقیق شما با پژوهش‌های قبلی در حوزه تخصصی‌تان هم‌راستا و همسو باشد، داوران و هیئت ارزیابی نشریه سریع‌تر به نتایج شما اعتماد کرده و فرآیند چاپ مقاله با سرعت بیشتری انجام می‌شود.

۸. خط سیر منسجم در مقاله

مقاله باید خط سیر و انسجام خوبی داشته باشد.

منظور از این موضوع، هماهنگی و یکپارچگی بین تمامی بخش‌های مقاله از جمله ادبیات موضوع، روش تحقیق، فرضیات، بیان مسئله، نتیجه‌گیری و سؤالات تحقیق است.

این انسجام، باعث قابل فهم شدن متن و جلوگیری از سردرگمی مخاطب خواهد شد و نشان‌دهنده تسلط نویسنده بر کل موضوع است.

در موسسه علمی پژوهشی مادینو، به خوبی از دشواری‌ها و چالش‌های فرآیند پذیرش و انتشار مقاله‌های علمی آگاهی داریم.

می‌دانیم که نگارش یک مقاله باکیفیت تنها بخش کوچکی از مسیر موفقیت است؛ زیرا رقابت روزافزون در ژورنال‌های بین‌المللی و سخت‌گیری‌های داوران می‌تواند برای هر محققی ناامیدکننده باشد.

با هدف کمک به شما در عبور آسان‌تر از این مسیر، این راهنما را طراحی کرده‌ایم تا با ۸ عامل اصلی تاثیرگذار در پذیرش مقالات از دیدگاه داوران الزویر آشنا شوید.

تیم مجرب ماد دانش پژوهان همواره کنار شما است، با ارائه مشاوره و حمایت‌های تخصصی، تلاش می‌کند تا شانس پذیرش مقاله‌تان را بالا برده و روند انتشار علمی را برایتان هموار سازد، و در ارتقای اعتبار علمی‌تان نقش‌آفرین باشد.

Phone: 021-88524117, 021-44268545

WhatsApp/Telegram: 09102340118

Email: info@118daneshgah.com